یکشنبه / ۴ آبان / ۱۴۰۴ Sunday / 26 October / 2025
×

​ارزیابی عملکرد برنامه هفتم پیشرفت تا پایان شهریور ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که مهمترین هدف برنامه هفتم پیشرفت در حوزه انرژی، یعنی بهینه سازی مصرف انرژی، در هر دو بخش گاز و برق پیگیری نشده و عملاً فاقد عملکرد قابل توجه بوده است.

رونمایی مرکز پژوهش‌های مجلس از کارنامه دولت در بهینه‌سازی مصرف انرژی؛ فاقد عملکرد
  • کد نوشته: 45230
  • ۴ آبان
  • 7 بازدید
  • بدون دیدگاه
  • به گزارش اکوایران،‌ کسری و ناترازی انرژی به یکی از اصلی‎‌ترین مسائل صنعت انرژی کشور تبدیل شده است. این ناترازی تنها محدود به یک حامل انرژی نبوده و بخش‎های مختلفی از جمله گاز طبیعی، برق و سوخت‌های مایع را در بر می‎گیرد؛ به گونه‎ای که چالش در تأمین هریک از این حامل‌ها می‌تواند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر سایر بخش‎ها نیز اثرگذار باشد.

    مرکز پژوهش‎های مجلس با انتشار گزارشی به ارزیابی عملکرد برنامه هفتم پیشرفت تا پایان شهریور ۱۴۰۴ با تمرکز بر حوزه انرژی پرداخته و به تفکیک بخش‌های مختلف حوزه انرژی کشور را بررسی کرده است. چنین وضعیتی نشان می‌دهد که تأمین پایدار انرژی، نه یک موضوع مقطعی، بلکه یک ضرورت برای اقتصاد، امنیت و رفاه اجتماعی کشور است و هرگونه تعللی در مدیریت آن می‌تواند پایداری کل زنجیره انرژی را به خطر بیندازد.

    چالش‌های اصلی حوزه انرژی کشور

    ازاین رو، برنامه هفتم پیشرفت، ناترازی انرژی را به عنوان یکی از محورهای اصلی خود قرار داده و توجه ویژه‌ای به ناترازی گاز طبیعی داشته و البته در کنار آن به سایر حامل‎ها نیز پرداخته است؛ علاوه بر ناترازی انرژی، سه مسئله اصلی دیگر در تدوین احکام برنامه هفتم پیشرفت مورد توجه بوده است که عبارت‌اند از:

    • روند حذف ایران از معادلات انرژی منطقه و جهان بر اثر تحولات جهانی و اقدامات کشورهای متخاصم
    • متوقف ماندن زنجیره ارزش نفت و گاز در مراحل اولیه و نیمه خام فروشی این محصولات
    •  نبود شفافیت مالی در درآمد و هزینه صنعت انرژی که اجرای بسیاری از طرح‌ها را با مشکل مواجه کرده

    با گذشت بیش از یک سال از تصویب قانون برنامه هفتم پیشرفت، بررسی و نظارت بر اجرای احکام آن حائز اهمیت است. نظارت مستمر در طول سال‌های برنامه، نه تنها پیشرفت شاخص‌ها و اجرای احکام قانونی را رصد می‌کند، بلکه امکان ارزیابی میزان توجه به اولویت‌های تعیین شده توسط قانون‌گذار، مانند مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی را نیز فراهم می‌سازد.

    عملکرد برنامه هفتم پیشرفت در سال نخست

    ارزیابی عملکرد سال نخست برنامه هفتم در بخش‎های برق و نفت و گاز نشان می‎دهد که اجرای برنامه هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و میزان تحقق اهداف نهایی برنامه به طور قابل توجهی پایین است. در بخش برق، هرچند برخی شاخص‎ها مانند توسعه بازار بورس عملکرد نسبتا مناسبی داشته‎اند، پیشرفت کلی شاخص‌ها و تحقق اهداف بهینه سازی مصرف انرژی و مردمی‎سازی فرایندها محدود بوده و بسیاری از اهداف بدون عملکرد مانده‎اند.

    این درحالی است که هدف‌گذاری‎های سال نخست برنامه با رویکردی محتاطانه و در سطح پایین انجام شده است. ازاین رو با توجه به اینکه از سال‎های بعد میزان هدف‎گذاری به صورت قابل توجهی افزایش می‎یابد، در صورت تداوم روند فعلی، تحقق اهداف نهایی برنامه هفتم در بخش برق با چالش جدی مواجه خواهد بود و نیازمند بازنگری در سیاست‎ها و تقویت اقدامات اجرایی است .

    وضعیت مطلوب تولید در حوزه نفت وگاز

    در حوزه نفت وگاز، وضعیت تولید نسبت به مدیریت مصرف و تجارت انرژی مطلوب‎تر ارزیابی می‎شود و بخش قابل توجهی از اهداف تولیدی برنامه محقق شده است. بااین حال، بهینه سازی مصرف انرژی در بخش نفت و گاز عملاً بدون عملکرد بوده و شاخص‎های مصرف نیازمند اقدامات جدی‎تر هستند. این در حالی است که تا زمان تأسیس سازمان بهینه‎سازی مصرف انرژی، وظایف مرتبط با بهینه‎سازی مصرف انرژی همچنان برعهده وزارت نفت و شرکت‌های تابعه آن بوده است. در حوزه تجارت نفت و گاز، تقویت بازاریابی، استفاده از مازاد تولید و مدیریت مصرف به عنوان ابزارهای کلیدی برای ارتقای جایگاه ایران در بازار منطقه‎ای و بین المللی انرژی اهمیت حیاتی دارد .

    عدم تحقق مهمترین هدف برنامه هفتم پیشرفت

    به طورکلی، جمع بندی عملکرد سال نخست نشان می‎دهد که مهمترین هدف برنامه هفتم پیشرفت در حوزه انرژی، یعنی بهینه سازی مصرف انرژی، در هر دو بخش گاز و برق پیگیری نشده و عملاً فاقد عملکرد قابل توجه بوده است .

    همچنین اگرچه شاخص‎های سال اول برنامه به صورت حداقلی تعریف شده‎اند، اما عملکرد محقق شده، خصوصاً در بخش برق، مطلوب ارزیابی نمی‎شود. بر این اساس، ادامه روند فعلی بدون تقویت اقدامات اجرایی، می‎تواند به معنای عدم تحقق اهداف نهایی برنامه هفتم پیشرفت در صنعت انرژی باشد.

     

    فناوری مالی نوژا (رونیتو)

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *