در سال ۱۴۰۴، دولت با اجرای طرح هدفمندسازی یارانهها، یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را حذف و منابع آن را به حمایت از اقشار کمدرآمد اختصاص میدهد. این طرح با هدف کاهش فشار اقتصادی بر محرومان و توزیع عادلانهتر منابع، تغییراتی در معیارهای دهکبندی ایجاد کرده و پرداختهای کالابرگ را تقویت میکند.
دولت ماهانه به هر نفر در دهکهای اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان و در دهکهای چهارم تا نهم ۳۰۰ هزار تومان یارانه نقدی پرداخت میکند. حدود ۲۸ میلیون نفر در دهکهای اول تا سوم و ۴۷ میلیون نفر در دهکهای چهارم تا نهم یارانه دریافت میکنند. در مردادماه ۱۴۰۴، مجموعاً ۲۵.۵ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شد. همچنین، از ابتدای سال تاکنون چهار مرحله کالابرگ حمایتی توزیع شده و اخیراً با تخصیص ۲۷ هزار میلیارد تومان، به هر نفر در دهکهای اول تا سوم ۵۰۰ هزار تومان کالابرگ اختصاص یافته است.
در مردادماه، یارانه حدود سه میلیون نفر قطع شد و یارانه خانوارهای انتهای صدک به دهک دهم منتقل شده و حذف گردید. تعداد دریافتکنندگان یارانه از ۴۹.۶ میلیون نفر در تیرماه به ۴۶.۵ میلیون نفر در مردادماه کاهش یافت. دولت قصد دارد تا پایان سال یارانه تمامی خانوارهای دهکهای هشتم تا دهم را حذف کند. این منابع به افزایش اعتبار کالابرگ و حمایت از مددجویان نهادهای حمایتی اختصاص مییابد.
دهکبندی خانوارها هر شش ماه یکبار بر اساس درآمد و دارایی بازبینی میشود. در سال ۱۴۰۴، علاوه بر درآمد سالانه، هزینهها و تراکنشهای ماهانه خانوارها نیز در نظر گرفته میشود. سقف درآمد سالانه مجاز برای دریافت یارانه از ۳۰ میلیون تومان برای خانوار تکنفره تا ۶۰ میلیون تومان برای خانوار پنجنفره تعیین شده است. همچنین، سرانه هزینه ماهانه بیش از ۱۰ میلیون تومان یا تراکنشهای ماهانه بیش از ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان (بسته به تعداد اعضا) منجر به قرارگیری در دهکهای پردرآمد و حذف یارانه میشود.
بر اساس بند (پ) تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت مکلف است حداقل ۴۰ هزار میلیارد تومان از محل حذف یارانه دهکهای هشتم تا دهم، ماده ۴۵ قانون مالیات بر ارزش افزوده و بازنگری سیاستهای حمایتی را به بستههای معیشتی محرومان اختصاص دهد. این منابع برای افزایش اعتبار کالابرگ، حمایت از خانوارهای نیازمند و مستمری مددجویان هزینه خواهد شد. کارشناسان معتقدند این طرح میتواند با هدفمندسازی یارانهها، فشار اقتصادی بر اقشار محروم را کاهش دهد.
هدفمندسازی یارانهها با هدف توزیع عادلانهتر منابع و کاهش یارانههای پنهان و آشکار طراحی شده است. با این حال، تغییر معیارهای دهکبندی و حذف یارانه برخی خانوارها ممکن است چالشهایی برای قشر متوسط ایجاد کند. دولت امیدوار است با تقویت کالابرگ و حمایت از دهکهای پایین، اثرات مثبت این طرح بر اقشار محروم نمایان شود.
امیر خیرخواهان
دیدگاهتان را بنویسید