اما چرا این تمایل ایجاد شده است؟

باید گفت، این نیروگاه‌ها می‌توانند امنیت انرژی در کشورها را بالا ببرند. به این معنا که برای کشور میزبان سرمایه خارجی، اشتغال، و توسعه زیرساخت به همراه بیاورند و از سوی دیگر با توجه به اینکه این پروژه‌ها ابزار دیپلماسی انرژی هستند، می‌توانند روابط بین کشورها را  تثبیت و تحکیم ‌کنند.

البته این نوع از سرمایه‌گذاری چالش‌هایی هم دارد، از ریسک‌های سیاسی و امنیتی تا مسایل مالی و فنی.

به طور کلی می‌توان گفت نیروگاه‌های فراسرزمینی همچون یک شمشیر دو لبه هستند که هم می‌توانند راهی باشند برای هم‌پیوند اقتصادی و امنیت انرژی بین کشورها و هم ممکن است به منبع تنش و فشار سیاسی بین دو کشور تبدیل شوند.

با توجه به نکته، ورود به چنین پروژه‌هایی برای کشوری همچون ایران، چه به‌عنوان سرمایه‌گذار و چه به عنوان میزبان چه منافعی خواهد داشت؟ و چه کمکی می‌تواند به پایداری انرژی کشور بکند؟

علی شمس اردکانی رییس سابق کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و حمیدرضا صالحی رییس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران، در گفت‌وگو با اکوایران درباره مزایای این نوع پروژه‌ها توضیح داده‌اند. 

شمس اردکانی در این میزگرد با مرور خاطراتی از گذشته و پیشنهاد افغان‌ها برای ساخت نیروگاه در هرات افغانستان یادآوری کرد که اگر خواستار مبادله با کشورها هستیم، بهترین راه، مبادله با همسایگان است.

او در ادامه توضیح داد که علم اقتصاد ثابت کرده مبادله بین کشورها برای طرفین سودی بیش از مصرف کالا در محل تولید دارد، چون هم دولت صادرکننده از این تبادل منتفع می‌شود و هم کشور وارد‌کننده.

در ادامه این میزگرد، موضوع مزایای ساخت نیروگاه در سایر کشورها مورد بحث قرار گرفت و حمیدرضا صالحی درباره مزایای ساخت نیروگاه‌های فراسرزمینی برای ایران گفت: زمانی که با تحریم مواجه هستیم، امکان انتقال تکنولوژی یا انتقال منابع مالی وجود ندارد، اجرایی شدن چنین پروژه‌هایی می‌تواند به کشور کمک کند تا با منابعی که در خارج از کشور دارد، صاحب یک دارایی شود که امکان تولید ثروت را فراهم می‌کند.

او توضیح می‌دهد که این دارایی، میتواند یک ثروت برای نسل آینده باشد، ولی برای تبدیل شدن به یک ثروت بین نسلی، به یک شرط مهم نیازمند است، این دارایی باید توسط افرادی اداره شود که بتوانند از آن ثروت تولید کنند.

صالحی با تاکید بر اینکه اگر می‌خواهیم در کشورها نیروگاه‌ و پالایشگاه داشته باشیم باید سفیر اقتصادی به کشور‌ها بفرستیم، تاکید می‌کند که اتصالات انرژی می‌تواند روابط را مستحکم کند و امنیت بین‌المللی به وجود بیاورد اما متاسفانه شاهد تصمیمات غلط و از بین بردن فرصت‌ها برای داشتن دارایی‌هایی در سایر کشور‌ها هستیم.