به ناترازی انرژی غلبه کردیم / چند نرخی بودن دلار، بلای جان تولیدکنندگان

علی امرائی، مدیرعامل شرکت فولاد سنگان، در گفتگو با اقتصاد آنلاین اظهار داشت: «یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سرمایه‌گذاری در شرق کشور، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل است. شرکت‌های بزرگ به دنبال تامین سنگ‌آهن از افغانستان هستند، اما هزینه‌های حمل از شمال شرق به مرکز کشور به‌قدری بالاست که نرخ بازگشت سرمایه و توجیه‌پذیری اقتصادی این سرمایه‌گذاری‌ها را با چالش مواجه کرده است.»
وی افزود: «برای انتقال سنگ‌آهن پرعیار از خواف به بندرعباس و صادرات، هزینه‌ای بیش از قیمت خود سنگ، یعنی بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ دلار، متحمل می‌شویم. هزینه حمل از خواف تا بندرعباس ۲۵ دلار و از بندرعباس تا چین نیز ۲۵ دلار است. این موضوع سرمایه‌گذاری را برای سهام‌داران و سرمایه‌گذاران کشور با مخاطره مواجه کرده است.»

امرائی با اشاره به قیمت کنسانتره سنگ اهن در بورس کالا توضیح داد: «قیمت نقدی کنسانتره سنگ اهن در بورس حدود ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر تن است، اما هزینه حمل به ازای هر تن تا ۲ میلیون تومان می‌رسد. این هزینه قبل از افزایش قیمت گازوئیل بوده و با گران شدن گازوئیل، هزینه‌ها حتی بیشتر خواهد شد. این امر تولید را فاقد توجیه اقتصادی می‌کند و حاشیه سود شرکت‌ها را روزبه‌روز کاهش می‌دهد.»
وی تاکید کرد: «افزایش قیمت حامل‌های انرژی و هزینه‌های حمل، حاشیه سود شرکت‌ها را کم کرده و سرمایه‌گذاری برای آینده را با مخاطره مواجه می‌کند.»

توسعه حمل‌ونقل ریلی، راهکاری برای جهش صنعت فولاد

امرائی راهکار این مشکل را توسعه حمل‌ونقل ریلی دانست و گفت: «حمل‌ونقل ریلی به دلیل به‌صرفه بودن، سرعت بالا، جلوگیری از تخریب زیرساخت‌های جاده‌ای و کاهش مخاطرات جانی، بهترین و ایمن‌ترین روش حمل‌ونقل برای صنایع معدنی در جهان است. طبق سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، قرار بود ۲۶ هزار کیلومتر خط ریلی در کشور داشته باشیم، اما امروز آمارها از ۱۵ تا حداکثر ۱۸ هزار کیلومتر حکایت دارند که اصلا کفاف نیازها را نمی‌دهد.»
وی افزود: «باید خط آهن خواف تا بافق تشکیل شود. در حال حاضر، ۲۰ میلیون تن محصول تولید می‌شود و در افق دوساله به ۲۵ میلیون تن خواهد رسید، اما ظرفیت حمل‌ونقل ریلی ما حداکثر ۸ میلیون تن است. این یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ماست.»

چشم‌انداز جهانی صنعت فولاد و ضرورت تولید فولادهای آلیاژی

امرائی درباره چشم‌انداز جهانی صنعت فولاد اظهار داشت: «با توجه به مطالعات بین‌المللی، آینده روشنی برای تولید فولاد خام نمی‌بینم. تولید فولادهای آلیاژی با ارزش افزوده بالاتر می‌تواند آینده بهتری برای این صنعت رقم بزند. سرانه مصرف فولاد در جهان رو به کاهش است، زیرا ساخت‌وسازها به سمت سبک‌سازی پیش می‌رود و در صنایعی مانند خودروسازی و لوازم خانگی از فولاد کمتری استفاده می‌شود. این موضوع چشم‌انداز صنعت فولاد را با مخاطره مواجه کرده است.»
وی ادامه داد: «ما در راستای استراتژی کلان فولاد مبارکه و با توجه به نیازهای منطقه‌ای، توسعه‌های خود را پیش می‌بریم. تلاش می‌کنیم توسعه‌های بی‌رویه نداشته باشیم و بر اساس پیش‌بینی‌های بین‌المللی، به سمت تولیداتی حرکت کنیم که توجیه اقتصادی بیشتری داشته و آینده صادراتی بهتری دارند.»
امرائی درباره تکمیل زنجیره تولید اظهار داشت: «از آنجایی که ما مواد اولیه برای فولاد مبارکه تولید می‌کنیم، فعلا امکان تکمیل زنجیره تولید میسر نیست. تکمیل زنجیره باید با موافقت سهام‌داران در استان انجام شود. مواد تولیدی ما به‌طور کامل به فولاد مبارکه برای تامین مواد اولیه اختصاص می‌یابد و باید توجیه‌پذیری اقتصادی برای سهام‌داران مشخص شود تا بتوانیم زنجیره را در استان تکمیل کنیم.»

اختلاف دلار توافقی و آزاد، بلای جان تولید

مدیرعامل فولاد سنگان درباره بازار صادراتی توضیح داد: «تمام محصول ما به فولاد مبارکه عرضه می‌شود، اما در مقاطعی که این شرکت به دلیل قطعی برق یا گاز با مشکل مواجه می‌شود، محصول خود را صادر می‌کنیم. با این حال، صادرات برای ما توجیه اقتصادی ندارد، زیرا باید ۲۵ دلار برای حمل به بندرعباس و ۲۵ دلار برای انتقال به چین هزینه کنیم. واسطه‌ها محصول ما را خریداری کرده و از ارز صادراتی برای واردات کالا استفاده می‌کنند، اما ما برای تبدیل ارز به ریال، با نرخ مبادله‌ای مواجه هستیم. زمانی که نرخ ارز در بازار تا ۱۰۴ هزار تومان بود، ما مجبور بودیم در سامانه با نرخ ۶۷ هزار تومان عرضه کنیم. این اختلاف، که گاهی به ۵۰ درصد می‌رسد، به تولیدکننده نمی‌رسد و توجیه‌پذیری صادرات را از بین می‌برد.»
امرائی درباره عملکرد مالی شرکت گفت: «سعی کردیم با مدیریت چالش‌های انرژی، سودآوری خود را حفظ کنیم. با کمترین توقفات و تولید با ظرفیت اسمی، سود ما در سال گذشته حدود ۵ درصد افزایش یافت. این در حالی است که افزایش قیمت حامل‌های انرژی، هزینه‌های حمل و قیمت سنگ، همگی حاشیه سود را تحت فشار قرار داده‌اند.»

فولاد سنگان، پیشرو در بهینه سازی مصرف انرژی

وی درباره ناترازی انرژی اظهار داشت: «ما در پویش بهینه‌سازی مصرف انرژی و گاز مشارکت کردیم. نباید با تاکید بیش از حد بر ناترازی، بهداشت روانی جامعه را به هم بزنیم. ناترازی یعنی مصرف بیشتر از تولید. باید از مردم بخواهیم مصرف را بهینه کنند. ما با خرید بخاری‌های با راندمان انرژی مطلوب، مصرف گاز خود را کاهش دادیم و این اقدام به بهینه‌سازی مصرف کمک کرد.»