گزارش تازه بانک جهانی از وضعیت فقر و نابرابری در ایران، چشماندازی نگرانکننده از آینده معیشت مردم ترسیم میکند. بر اساس این گزارش، تا پایان سال ۲۰۲۵ حدود ۲.۵ میلیون نفر دیگر به جمعیت فقیر کشور افزوده میشوند و نرخ فقر به ۳۵.۴ درصد میرسد. در صورت تداوم روند کنونی، این نرخ در سال ۲۰۲۶ به ۳۸.۸ درصد خواهد رسید. همزمان، تورم بالا، کاهش رشد اقتصادی، خشکسالی و محدودیتهای نفتی بهعنوان عوامل اصلی تشدید فقر معرفی شدهاند؛ عواملی که نهتنها سفرههای مردم را کوچکتر کردهاند، بلکه توان دولت برای حمایتهای اجتماعی را نیز محدود ساختهاند.
فهرست محتوا
نابرابری درآمد و ضریب جینی
تورم، خشکسالی و محدودیتهای مالی دولت
بانک جهانی در ادامه سلسله گزارشهای «فقر و برابری» اعلام کرده است که نرخ تورم ایران در سال ۱۴۰۴ روندی صعودی داشته و درگیریهای اخیر نیز تورم انتظاری را تشدید کرده است. پیشبینی میشود رشد اقتصادی در میانمدت کاهش یابد و در نتیجه، بیش از ۳۵ درصد جمعیت ایران در سال جاری زیر خط فقر قرار گیرند. بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۶ درصد از جمعیت ایران، معادل بیش از ۳۲ میلیون و ۶۶۱ هزار نفر، زیر خط فقر درآمد ۸.۳۰ دلاری در روز زندگی میکردهاند. همچنین ۷.۵ درصد جمعیت زیر خط فقر ۴.۲۰ دلاری و ۲.۵ درصد، معادل بیش از دو میلیون و ۲۵۳ هزار نفر، زیر خط فقر مطلق (سه دلاری) قرار داشتهاند.
نابرابری درآمد و ضریب جینی
برآورد بانک جهانی نشان میدهد ضریب جینی ایران در سال ۲۰۲۳ به ۳۵.۹ واحد رسیده است؛ رقمی که نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش یافته و هرچند از برآورد مرکز آمار ایران (۳۸.۲ واحد در سال ۱۴۰۲) خوشبینانهتر است، اما همچنان بیانگر تعمیق نابرابری درآمدی است. ضریب جینی شاخصی میان صفر تا یک است که هرچه به صفر نزدیکتر باشد، توزیع درآمد عادلانهتر است. افزایش این شاخص در ایران نشاندهنده شکاف بیشتر میان دهکهای درآمدی و فشار مضاعف بر اقشار کمدرآمد است.
تورم، خشکسالی و محدودیتهای مالی دولت
بانک جهانی در گزارش خود عوامل متعددی را برای افزایش فقر در ایران برشمرده است:
تورم بالا: نرخ تورم سالانه در چهار ماه نخست ۱۴۰۴ به ۳۹.۵ درصد و تورم مواد غذایی به ۴۲.۹ درصد رسیده است.
کاهش رشد اقتصادی: محدودیتهای نفتی و افت تقاضای جهانی، چشمانداز رشد اقتصادی ایران را تضعیف کردهاند.
بحران آب و انرژی: کاهش ۴۰ درصدی بارندگی نسبت به سال گذشته، خشکسالیهای مکرر و مدیریت ناکارآمد منابع آبی، منجر به جیرهبندی، مهاجرت روستاییان به شهرها و فرونشست زمین شده است.
کسری بودجه: با وجود نقش یارانههای نقدی و طرحهایی مانند کالابرگ الکترونیک در کاهش فقر، کسری بودجه ۴.۵ درصدی توان دولت برای گسترش حمایتهای اجتماعی را محدود کرده است.
منبع:
تجارت نیوز
گسترش نیوز
اقتصاد
هشدار بانک جهانی؛ تا سال ۲۰۲۶ نزدیک به ۳۹ درصد ایرانیان زیر خط فقر میروند
بانک و بیمه
هشدار بانک جهانی؛ تا سال ۲۰۲۶ نزدیک به ۳۹ درصد ایرانیان زیر خط فقر میروند
کدخبر:
۳۶۳۹۵۲
امیر خیرخواهان
۱۴۰۴/۰۸/۱۲ ۰۹:۲۰:۰۰
دیدگاهتان را بنویسید